Mija rok, odkąd Rada Miejska jednogłośnie zdecydowała się podjąć uchwałę „Rumia bez plastiku”. Celem tej decyzji była stopniowa rezygnacja z użytkowania jednorazowego plastiku w postaci opakowań, naczyń czy sztućców. Realizacja przedsięwzięcia miała się również przyczynić do promowania ekologicznych nawyków wśród mieszkańców. Sprawdziliśmy, co się zmieniło w Rumi od 24 czerwca 2019 roku.
Jeszcze w 2018 roku, głównie na potrzeby organizowanych spotkań, urząd miasta kupował rocznie około 10 tysięcy plastikowych kubeczków oraz 18 tysięcy butelek wody. Korzystali z nich przede wszystkim klienci, goście urzędu oraz uczestniczący w sesjach i komisjach radni. Między innymi dzięki uchwale, butelki PET zostały wyparte przez dystrybutory, a jednorazowe kubeczki, sztućce oraz naczynia zastąpiono papierowymi, drewnianymi i szklanymi odpowiednikami.
– Początkowo celem było przede wszystkim odejście od korzystania z jednorazowych artykułów i zmiana szkodliwych dla środowiska nawyków. Zaczęliśmy od siebie i wskazaliśmy pewien kierunek. Teraz miejskie jednostki wręcz prześcigają się w pomysłach na kolejne proekologiczne działania – przyznaje Piotr Wittbrodt, wiceburmistrz Rumi.
W przypadku filii Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rumi proces odejścia od jednorazowego plastiku zaczął się już kilka lat przed pojawieniem się uchwały.
– Najwcześniej zrezygnowaliśmy z okładania książek w folię, to był 2016 rok. W 2018 roku całkowicie zrezygnowaliśmy z wody butelkowanej. Kubeczki jednorazowe to jedyny asortyment, który był w użyciu jeszcze w 2019 roku, ale tylko doraźnie, jako uzupełnienie dla brakujących naczyń i były to niewielkie liczby – wymienia Krystyna Laskowicz, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rumi. – Od czerwca 2019 roku w ogóle nie używamy jednorazowego plastiku – dodaje.
Jeszcze na początku 2019 roku MDK wykorzystywał plastikowe kubki, talerze oraz sztućce m.in. podczas ferii zimowych, wycieczek autokarowych czy imprez plenerowych. Po wejściu uchwały w życie MDK korzysta wyłącznie z papierowych i szklanych naczyń. Ponadto w maju 2019 roku na terenie jednostki powstał ogród edukacyjny pod nazwą „Cztery pory roku”. Głównym celem tego przedsięwzięcia było zwrócenie uwagi mieszkańców miasta i okolic na problem, jakim jest wymieranie pszczół.
Przed wejściem w życie uchwały Straż Miejska cyklicznie kupowała plastikowe kubki jednorazowe. Po podjęciu uchwały zaprzestano tych zakupów. Obecnie plastikowe butelki, w których dostarczana jest woda źródlana, dostawca odbiera i napełnia na nowo. Środki czystości kupowane są wyłącznie w dużych opakowaniach, a pozostałe materiały, takie jak ręczniki papierowe czy wyposażenie toreb do udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, Straż Miejska kupuje tylko w kartonowych opakowaniach. Ponadto pracownicy jednostki służbowo korzystają wyłącznie z aluminiowych długopisów z metalowymi wkładami.
– Dokładamy wszelkich starań, by ograniczać zużycie plastiku i jego zrzut do pojemników na odpady. Posiłki strażnicy przynoszą z domów w opakowaniach wielorazowego użytku i używają własnych metalowych sztućców. Także prywatnie nie kupują napojów w butelkach z tworzyw sztucznych, tylko w szklanych lub w puszkach – zapewnia Roman Świrski, komendant Straży Miejskiej w Rumi.
CIS promuje ekologiczny styl życia od początku istnienia jednostki, czyli od kwietnia 2017 roku. Placówka nie kupuje plastikowych artykułów, stara się korzystać wyłącznie z papierowych bądź drewnianych odpowiedników. Działalność CIS-u opiera się również na edukacji oraz aktywizacji mieszkańców. Wewnętrzny warsztat zawodowy wykonuje meble ogrodowe, stojaki na rowery oraz doniczki z materiałów, które trafiają do miejskich jednostek i darczyńców jako odpady. Centrum pozyskuje także wielorazowe naczynia i sztućce. Natomiast dzięki akcji „Drugie życie firanki” wolontariusze uszyli ze zużytych materiałów około 800 ekologicznych toreb i siatek, które są rozdawane mieszkańcom. Wszystko po to, by ograniczyć zużycie plastiku oraz generowanie odpadów w mieście.
Do 2018 roku Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Rumi zużywał rocznie około 10 tysięcy jednorazowych kubków, kilka tysięcy plastikowych sztućców i naczyń, a także około 3 tysięcy butelek wody. Zakupy te były dokonywane przede wszystkim na potrzeby organizacji wydarzeń oraz imprez sportowych. Z początkiem 2019 roku zużycie jednorazowych kubków zostało zredukowane do niespełna 7 tysięcy, a sztućce i naczynia zostały częściowo zastąpione przez metalowe i aluminiowe odpowiedniki. W momencie wejścia w życie uchwały „Rumia bez plastiku” MOSiR całkowicie zrezygnował z zakupu jednorazowych artykułów – w tym butelek PET na rzecz szklanych. Ponadto na terenie obiektów podległych jednostce sukcesywnie są instalowane dystrybutory wody.
Szkoła całkowicie zrezygnowała z używania jednorazowych plastikowych naczyń i sztućców, czego efekty były widoczne zwłaszcza podczas ostatnich wigilii klasowych. Tylko w tym okresie około 840 jednorazowych kompletów zastąpiono ekologicznymi odpowiednikami. Ponadto butelki PET, z których prywatnie korzystali uczniowie i nauczyciele, są stopniowo wypierane przez bidony. Dzięki zaangażowaniu młodzieży, która uszyła materiałowe worki na zakupy, możliwe było także częściowe odejście od plastikowych toreb. We współpracy z nauczycielami dzieci wykonały również zabawki oraz formy przestrzenne, dając drugie życie plastikowym odpadom. Oprócz tego szkoła nabyła pojemnik do segregacji odpadów oraz systematycznie prowadzi zbiórki surowców wtórnych, takich jak plastikowe nakrętki, baterie czy makulatura. Prowadzone są również zajęcia edukacyjne, których celem jest przybliżenie uczniom zachodzących zmian klimatycznych oraz wpływu człowieka na środowisko naturalne. Ponadto opracowany został specjalny kodeks działań, których celem jest redukcja plastiku – każdy uczeń może się z nim zapoznać. Szkoła zorganizowała także miejski konkurs wiedzy ekologicznej pod hasłem „Żyję zdrowo i ekologicznie”. Wszystko po to, by kształtować dobre nawyki wśród szkolnej społeczności.
Placówka całkowicie zrezygnowała z używania naczyń jednorazowych stosowanych sporadycznie w stołówce szkolnej czy podczas różnych spotkań i uroczystości – obecnie są to wyłącznie naczynia wielorazowe. Natomiast na potrzeby zajęć logopedycznych stosowane są biodegradowalne słomki. Aby zredukować liczbę plastikowych butelek, w szkole zamontowane zostały poidełka. Szkoła postawiła również na edukację: zorganizowano prelekcję dotyczącą recyklingu, przeprowadzono ogólnoszkolne czytanie bajki dotyczącej segregacji odpadów, w ogólnodostępnych miejscach ustawiono pojemniki do segregacji śmieci, a także zorganizowano konkursy zachęcające uczniów do podejmowania proekologicznych działań.
Obecnie placówka w ogóle nie korzysta z plastikowych naczyń oraz sztućców. Podczas godzin wychowawczych oraz lekcji przyrody i biologii uczniowie są zachęcani do przynoszenia własnych napojów w wielorazowych butelkach, bidonach czy termosach. Spragnieni mogą także korzystać z dostępnych na terenie szkoły poidełek. Każdego roku w szkole odbywa się wojewódzki konkurs ekologiczny. Placówka uczestniczy także w akcjach społecznych, takich jak „sprzątanie świata” czy Dzień Ziemi. Uczniowie i nauczyciele biorą też udział w projekcie ekologicznym „Drugie życie plastikowych butelek”. Oprócz tego prowadzone są zajęcia ruchowo-krajoznawcze i lekcje segregacji odpadów, a miejsca do wypoczynku uczniów są wykonywane z europalet.
Przed podjęciem przez Radę Miejską Rumi ekologicznej uchwały „Słoneczna Jedynka” na co dzień korzystała z plastikowych butelek, opakowań, naczyń, sztućców oraz toreb. Obecnie jednostka zrezygnowała całkowicie z akcesoriów wykonanych z jednorazowego plastiku i stosuje wyłącznie ich wielorazowe zamienniki – w tym szklane dzbanki oraz materiałowe i papierowe torby. Środki czystości kupowane są w pojemnikach wielokrotnego użytku o większej pojemności. Dodatkowo realizowane są zajęcia edukacyjne oraz kampanie promujące wśród dzieci i rodziców ograniczenie zużycia jednorazowego plastiku oraz regularną segregację odpadów. Dzięki tym działaniom społeczność przedszkolna staje się coraz bardziej świadoma i odpowiedzialna za środowisko naturalne.
Przedszkole od lat nastawione jest na proekologiczne wychowanie dzieci oraz popularyzację odpowiednich zachowań wśród przedszkolnej społeczności, jednak wprowadzenie uchwały „Rumia bez plastiku” jeszcze bardziej zmotywowało placówkę do podejmowania takich działań. W 2019 roku ograniczone zostało zużycie jednorazowego plastiku podczas imprez plenerowych oraz uroczystości. Foliowe opakowania zostały zastąpione papierowymi, a jednorazowe naczynia i sztućce odpowiednikami, które można myć w zmywarce. Tym samym wydatki na plastikowe artykuły zostały zredukowane do zera. W placówce pojawił się także specjalny kosz do segregacji odpadów, a w ramach programu pn. „Przedszkolne dzieci chcą sprzątać śmieci”, autorstwa jednej z nauczycielek, realizowane są zajęcia z zakresu ochrony przyrody. Dzieci aktywnie dbają o przedszkolny ogród, spotkają się z leśnikiem i goszczą edukacyjny teatrzyk. W ten sposób nabywają wiedzę i praktyczne umiejętności.
– W czasie zajęć dzieci uczą się proekologicznych piosenek i wierszyków, segregacji śmieci oraz dokonywania wyborów przyczyniających się do ochrony środowiska. W ten sposób chcemy kształtować świadomość proekologiczną, która w przyszłości może zapewnić nam zaprzestanie dewastacji środowiska – podkreślają przedstawiciele placówki. – Wierzymy, że wyrabianie właściwych nawyków u dzieci oraz edukacja ekologiczna od wczesnych lat pomogą nam wszystkim uratować planetę – dodają.
Przedszkole nr 2 „Bajka”, Szkoła Podstawowa nr 4, Szkoła Podstawowa nr 7, Szkoła Podstawowa nr 8 oraz Zespół Szkół Ogólnokształcących jeszcze przed podjęciem uchwały rezygnowały częściowo bądź całkowicie z zakupu oraz użytkowania jednorazowych plastikowych naczyń i sztućców na rzecz trwalszych i ekologicznych materiałów. Dodatkowo placówki sukcesywnie kupują oraz montują na swoim terenie poidełka oraz kosze do segregacji. Nie brakuje również konkursów, prelekcji oraz zajęć uświadamiających dzieci i młodzież o istotności proekologicznych działań.