03.11.2015 r.
Oszuści często podszywają się pod pracownika gazowni, zakładu energetycznego, telewizji kablowej, a właścicielowi mieszkania tłumaczą, że koniecznie trzeba wymienić np. piecyk gazowy albo tuner w telewizorze. Sposobów jest wiele a oszuści wciąż wymyślają nowe. Poniżej kilka przykładów z życia:
OSZUSTWO METODĄ NA WNUCZKA – wciąż najczęściej spotykanym oszustwem, którego ofiarą padają osoby starsze jest tzw. metoda na wnuczka. Ofiara najczęściej wybierana jest z książki telefonicznej a przestępcy wyszukują imiona nadawane często przez wielu laty. Oszust następnie dzwoni i przedstawia się jako wnuczek lub daleki krewny i prosi o pomoc finansową. Po pewnym czasie dzwoni, że nie może przyjść po pieniądze i odbierze za niego kolega, który następnie znika z gotówką.
WYPADEK – dzwoniący informuje, ze właśnie spowodował wypadek samochodowy i potrzebuje pieniędzy na zapłacenie ofierze, aby uniknąć wezwania policji i rozprawy;
ZWROT DŁUGU – „wnuczek” prosi o pieniądze, ponieważ zaciągnął u znajomego pożyczkę i w związku z nieszczęśliwym zdarzeniem u tamtej osoby musi szybko zwrócić dług;
TELEFON 112 – najpierw dzwoni rzekomy krewny i prosi o pieniądze, a zaraz po nim osoba, która podaje się za operatora numeru alarmowego i informuje, ze policja namierzyła już oszusta. Prosi starszą osobę, aby dała temu, kto przyjdzie, pieniądze, żeby funkcjonariusz mógł złapać naciągacza na gorącym uczynku.
PREZENTACJA – dwie, czasem trzy osoby dzwonią do drzwi pod pretekstem prezentacji dywanów, narzut, garnków po wyjątkowo atrakcyjnej cenie. Jeden rozkłada przedmioty, a pozostali przeszukują mieszkanie. Często taka wizyta to tylko rekonesans, zorientowanie się, co osoba starsza ma w mieszkaniu, by następnie pod jej nieobecność dokonać włamania.
SPOSÓB NA OPIEKUNA – oszust/ka/ odwiedza starszą osobę i przedstawia się jako pracownica służb społecznych. Twierdzi, że ten przyznał mieszkance zapomogę, trzeba tylko wypełnić dokumenty. Zaproszona do mieszkania wypisuje fikcyjne papiery i wyłudza zaliczkę na rzekome opłaty, np. znaczki skarbowe. Potem prosi o szklankę wody i gdy właściciel mieszkania idzie do kuchni, oszust/ka znika z gotówką.
FAŁSZYWE FAKTURY – ostatnio popularne stało się wrzucanie do skrzynek pocztowych fałszywych faktur. Oszuści podszywają się np. pod firmę gazowniczą i informują, że należy zapłacić określoną kwotę za wykonanie ekspertyzy. Na dokumencie jest logo firmy i numer konta, na które należy dokonać przelewu. Przed wpłaceniem pieniędzy, proszę koniecznie zadzwonić do gazowni i upewnić się czy rzeczywiście gazownia wysłała wspomniane pismo.
WIADOMOŚCI SPAM CZYLI OSZUSTWO NIGERYJSKIE – tzw. oszustwo nigeryjskie polega na rozsyłaniu różnych wiadomości spam, którymi nadawca stara się wyłudzić pieniądze.
SPADEK – otrzymujemy wiadomość e-mail, w której ktoś informuje nas o śmierci dalekiego krewnego np. w katastrofie lotniczej (podaje datę i miejsce) i spadku, jaki po nim dostajesz. Nadawca, rzekomo adwokat zmarłego, prosi o pewną kwotę na pokrycie kosztów notarialnych. Potem dostajemy kolejnego maila z prośbą o wyższą kwotę, bo nastąpiły jakieś komplikacje.
WYGRANA – nadawca informuje o dużej wygranej na loterii i prosi o przysłanie pieniędzy na koszty manipulacyjne. Dla uwiarygodnienia przysyła różne dokumenty i certyfikaty.
UWAGA NA ZAPROSZENIA – to też pewna forma oszustwa choć nosząca znamiona legalności. W skrzynce pocztowej często zapewne znajdujemy zaproszenia na bezpłatne pokazy czy wyjazdy połączone z prezentacją różnych artykułów. Na takim spotkaniu prezenter opowiada uczestnikom o magicznych właściwościami np. kołdry lub garnków i namawia do kupna po cenach, które sięgają kilku, a nawet kilkunastu tysięcy złotych. Informuje, że cena jest rozłożona na raty, a on pośredniczy w udzieleniu pożyczki przez instytucję finansową. Wiele osób decyduje się na to, nie wiedząc, że takie rzeczy można kupić znacznie taniej. Umowy kredytowe przesyłane są często z takim opóźnieniem, aby minęło 14 dni na odstąpienie od niej.
OSZUSTWO NA MONTERA LUB PRACOWNIKA GAZOWNI, ADMINISTRACJI, SŁUŻBY ZDROWIA – oszuści pukają do drzwi, przedstawiają się jako pracownicy administracji. Informują o awarii, nadpłaconym rachunku, konieczności wymierzenia okien, konieczności zapłaty na rzecz gminy (posługują się przy tym rzekomo urzędowymi dokumentami) itp. I sytuacja powtarza się, jak w opisanych wyżej – jeden z oszustów zajmuje domowników, drugi w tym czasie szuka rzeczy cennych, by dokonać kradzieży.
OSZUSTWO NA SZKLANKĘ WODY – do drzwi mieszkania dzwoni najczęściej kobieta. Przeprasza, że przeszkadza, mówi po co lub do kogo przyszła do bloku czy kamienicy. Twierdzi, że się źle poczuła i prosi domowników o szklankę wody. Czasami oszuści wmawiają domownikom, że chcą zostawić kartkę dla nieobecnej w domu sąsiadki i pod takim pretekstem są wpuszczani do domu.
JAK NIE STAĆ SIĘ OFIARĄ OSZUSTWA
– nigdy nie otwieramy drzwi bez sprawdzenia, kto i po co przyszedł – spójrz przez wizjer i zapytaj,
– jeśli zjawił się przedstawiciel jakiejś instytucji, np. banku, administracji, elektrowni czy gazowni, bez otwierania drzwi sprawdzamy telefonicznie, czy był on do nas kierowany,
– jeśli wpuszczamy kogoś do domu, nie zostawiamy go ani na chwilę samego w mieszkaniu,
– nie przekazujemy żadnych pieniędzy osobom, które telefonicznie podają się za członków rodziny lub proszą o przekazanie pieniędzy poprzez osoby pośredniczące; sprawdźmy, czy jest to prawdziwy krewny; oddzwońmy do niego lub skontaktujmy się z innymi członkami rodziny, którzy mogą potwierdzić, że jest to ta osoba, za którą się podaje oraz czy rzeczywiście potrzebuje takiej pomocy, o jaką prosi,
– mając w domu pieniądze chowamy je w miejscu trudno dostępnym,
– nie udzielamy żadnych informacji przez telefon, szczególnie swoich danych personalnych, numerów kont bankowych i haseł do nich, nie mówimy o swoich planach życiowych czy członkach rodziny.
CO MOŻESZ ZROBIĆ JEŻELI NA PREZENTACJI LUB KUPUJĄC TOWAR
OD AKWIZYTORA DOKONAŁEŚ NIEPOTRZEBNEGO ZAKUPU
Jeżeli po dokonaniu zakupu uznałeś, że postąpiłeś zbyt pochopnie nabywając towar na prezentacji lub od akwizytora, a następnie gdy między innymi:
– dowiedziałeś się, że możesz kupić go taniej,
– nie stać cię na spłatę rat kredytu zaciągniętego na ten zakup,
– zakupiony towar przestał ci się podobać,
– towar używany był tylko w takim zakresie w jakim może być sprawdzony w sklepie (w stanie niepogorszonym) a opakowanie zostało otwarte tylko dla potrzeb ustalenia jego zawartości, możesz odstąpić od zawartej umowy sprzedaży bez podania przyczyn.
W celu odstąpienia od umowy należy złożyć stosowne oświadczenie na piśmie w terminie dziesięciu dni kalendarzowych od zawarcia umowy. Do zachowania terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Odstąpienie od zawartej umowy jest również skuteczne wobec umowy kredytowej, z którego to kredytu jest wyłącznie finansowane nabycie towaru lub usługi wskazanej w umowie sprzedaży (kredyt wiązany). Jeżeli jednak zawarta umowa o kredyt jest oddzielną umową o kredyt konsumencki nie związaną z zakupem oferowanego towaru, powinieneś w tym samym czasie takie samo oświadczenie o odstąpieniu od otrzymanego kredytu wysłać na adres kredytodawcy, który go udzielił. Odstąpienie od umowy niweluje skutki prawne jej zawarcia w taki sposób, jakby nigdy do niej doszło. Jeżeli nie zostałeś poinformowany na piśmie o prawie odstąpienia od umowy, dziesięciodniowy termin na odstąpienie zaczyna biec dopiero od dnia uzyskania informacji o przysługującym prawie. Nie można jednak odstąpić od umowy po upływie trzech miesięcy od jej wykonania, czyli od daty odebrania towaru wcześniej zakupionego lub od daty wykonania usługi.
NIEKORZYSTNA UMOWA ZAWARTA PRZEZ TELEFON – JAK UCHRONIĆ SIĘ PRZED JEJ SKUTKAMI?
Codziennie możemy znaleźć się w sytuacji, w której narażeni jesteśmy na zawarcie niekorzystnych dla nas umów. Bardzo często odbieramy telefony od przedstawicieli firm oferujących swoje usługi (zakup nowego abonamentu telefonicznego, ratalna sprzedaż garnków). Dotychczas ustne wyrażenie zgody (np. przez telefon) na skorzystanie
z przedstawionej oferty było wykorzystywane przez przedsiębiorców. Pomimo faktu, że nie przedstawiano nam treści umowy, załączników, regulaminu wyrażenie ustnej zgody było równoznaczne z przyjęciem zobowiązania, które okazywało się dla nas niekorzystne. Obecnie, w nowym stanie prawnym również od umowy zawartej na odległość (przez telefon, zakupy internetowe) można odstąpić w terminie 14 dni bez podania przyczyny odstąpienia
a także bez ponoszenia kosztów odstąpienia od umowy.
INNE UWAGI DOTYCZĄCE SPRZEDAŻY
Paragon jest najpopularniejszym dowodem zakupu, bez niego możemy mieć problem z reklamacją towaru. Dlatego warto zawsze zwracać uwagę na to, czy sprzedawca wydaje nam paragon i przechowywać go, gdyż przy składaniu reklamacji sprzedawca ma prawo domagać się wykazania, że zakup został dokonany właśnie u niego. Jednakże odmowa przyjęcia reklamacji tylko ze względu na brak paragonu jest bezpodstawna, może być natomiast technicznie utrudniona.
