Czy drzewa są w pełni „samodzielne”? Na łonie natury, w gęstym lesie – z pewnością tak. Natomiast w miejskiej przestrzeni, gdzie tuż obok przejeżdżających samochodów, bezpośrednio na słońcu, rosną bardziej ozdobne i wrażliwe gatunki, potrzebna jest przysłowiowa pomocna dłoń.
Współpracujący z samorządem specjaliści dbają, by trudny miejskiego życia nie dotykały regularnie przybywających w Rumi drzew (tylko w zeszłym roku pojawiły się kolejne 233 nasadzenia). Od 2019 roku zmieniono politykę dotyczącą całej miejskiej zieleni – wówczas zdecydowano m.in. o postawieniu na większe sadzonki, regularnym nawożeniu i podlewaniu drzew, ich kompletnej inwentaryzacji czy przygotowaniu setek tzw. mis, które ułatwiają bieżące utrzymanie.
Ważna jest też pielęgnacja. Na zlecenie opiekującego się rumskimi roślinami Wydziału Promocji i Zieleni Miejskiej sezonowo drzewami zajmują się fachowcy z zewnątrz. Prace na zamówienie urzędu w tym roku realizuje firma Usługi Leśne i Pielęgnacja Zieleni – Janusz Tobiański.
Pora na przedwiosenne prace przyszła w lutym i marcu. Fachowcy pojawili się na drzewach m.in. przy ul. Obrońców Westerplatte, Stoczniowców, Dokerów, Kosynierów czy Warszawskiej. W kwietniu zajmą się jeszcze pielęgnacją tych, które rosną przy ul. Wybickiego, Kombatantów i Ks. Gierosa.
Dodatkowo zlokalizowane w całym mieście młode drzewa zostaną nawiezione, wzmocnione poprawionymi palikami, a ich stan po zimie zostanie zweryfikowany. Zabiegi pielęgnacyjne są przewidziane na cały rok, w zależności od potrzeb. Miasto przeznacza na ten cel w 2024 roku łącznie około 350 tysięcy złotych.
Choć najbardziej widoczne są przede wszystkim sezonowe przycięcia – dosyć efektowne, bo specjaliści korzystają np. z teleskopowych narzędzi, technik alpinistycznych czy wysięgników – to za hasłem „pielęgnacja drzew” kryje się znacznie więcej. Tym bardziej że ich wiek w Rumi waha się od roku do kilkudziesięciu lat.
Znawcy podkreślają, że na każde drzewo trzeba patrzeć całościowo.
– Dla nowo posadzonych drzew wystarczy niewielka korekta w koronie, za to większą uwagę trzeba zwrócić na system korzeniowy: odpowiednie nawożenie, podlewanie w czasie niedoboru wody. Mogą pojawić się też choroby grzybowe, wirusowe, bakteryjne oraz szkodniki i wówczas trzeba zastosować środki ochrony roślin, czyli odpowiednie preparaty. Drzewa starsze, które w pełni ukształtowały swoje korony, mają już natomiast inne potrzeby pielęgnacyjne. Na przykład aleję drzew rosnącą w formie głowiastej wzdłuż ulicy, w pasie zieleni, uzyskujemy poprzez coroczne usuwanie gałęzi w tym samym miejscu. Tworzy się wówczas głowa i staje się coraz ważniejszym rezerwuarem materiałów zapasowych, dlatego nie wolno jej ranić lub usuwać. Przykładem jest ulica Kosynierów – wyjaśnia Janusz Tobiański, właściciel firmy zajmującej się pielęgnacją drzew na zlecenie miasta.
Co ważne: kiedy zabiegi wykonują specjaliści, ryzyko, że roślina ucierpi, jest niewielkie. Dużą rolę odgrywają przede wszystkim fachowa wiedza i doświadczenie.
Zdrowe drzewa i nowe nasadzenia
Skutek dbania o zieleń? Dobra ogólna kondycja drzew, które lepiej znoszą np. suszę czy gwałtowne zmiany pogody. Wygląd to nie wszystko, bo regularna pielęgnacja pozwala też usuwać zagrożenia niewidoczne gołym okiem.
– Takim zagrożeniem może być pęknięty konar, uszkodzony np. podczas dużych wiatrów, wypróchnienia lub grzyby, które zaatakowały pień drzewa, czy też duża ilość posuszu i jemioły, która osłabia konary drzew. Ważne w pielęgnacji drzew na terenie miasta jest to, żeby umieć zminimalizować zagrożenie dla jego mieszkańców oraz zachować estetykę otaczającej przyrody – podsumowuje Janusz Tobiański.
Zdarzają się też przypadki, w których „miejskie” drzewa trzeba usunąć ze względów bezpieczeństwa, ale ich miejsce szybko zajmują nowe sadzonki.
W 2023 roku 51 procent spośród wszystkich wyciętych w Rumi drzew stanowiły te wycięte przez samych mieszkańców, natomiast wycinki ze względu na prowadzoną działalność gospodarczą to 26 procent. W tym przypadku firmy są zobowiązywane przez urzędników do zastępczych nasadzeń lub opłat, z których finansowana jest miejska zieleń.