Od blisko dziesięciu lat czyste powietrze jest jednym z najważniejszych wyzwań stojących przed samorządami. Gminy są prawnie zobowiązane między innymi do podejmowania działań wspierających likwidację tzw. kopciuchów, czyli przestarzałych kotłów na stale paliwa, które zwłaszcza w zimowe wieczory intensywnie zanieczyszczają najbliższą okolicę. Szczegółowe terminy dotyczące przebiegu walki z tym zjawiskiem wskazuje pomorska uchwała antysmogowa.
W Rumi w wymianie pieców na nowe źródła ogrzewania pomaga mieszkańcom od kilku lat Wydział Klimatu i Ochrony Powietrza. Utworzona na przełomie 2020 i 2021 roku komórka urzędu przede wszystkim udziela najważniejszych informacji oraz wspiera rumian w pozyskiwaniu dofinansowań na termomodernizacje. W mieszczącym się przy ul. Starowiejskiej 17 (budynek Poczty Polskiej – wejście boczne) punkcie konsultacyjno-informacyjnym programu „Czyste Powietrze” można otrzymać odpowiedzi na najważniejsze pytania oraz uzyskać pomoc przy wypełnianiu wniosków do różnych programów.
– Od czasu uruchomienia przez nasz wydział punktu konsultacyjno-informacyjnego, co miało miejsce w lutym 2021 roku, przeprowadziliśmy ponad 6500 konsultacji telefonicznych oraz obsłużyliśmy stacjonarnie około 3000 osób – wylicza Marzena Pranga-Cyman, naczelnik Wydziału Klimatu i Ochrony Powietrza.
Wspomniane „Czyste Powietrze” – rządowy program dopłat do wymiany starych pieców – to główne źródło finansowania grzewczych remontów. Przy wsparciu urzędników z programu skorzystało już 667 rumian, a wartość zrealizowanych dzięki temu 253 prywatnych inwestycji sięga prawie 5 milionów złotych. W samym 2024 roku pracownicy Wydziału Klimatu i Ochrony Powietrza skoordynowali pozyskanie 89 dotacji. Po dodatkowe fundusze sięgają też pojedynczy mieszkańcy budynków wielorodzinnych – w tym przypadku „Ciepłe Mieszkanie” przyniosło 4 dotacje o wartości ponad 57 tysięcy złotych. Miasto udziela też dotacji z własnego budżetu. Tylko podczas minionego roku samorząd przekazał na wymiany prywatnych źródeł ciepła 110 tysięcy złotych.
Efekty tych działań najlepiej obrazują liczby. Do tej pory wydział odnotował likwidację 547 pieców starego typu, a tylko w ubiegłym roku ubyło ich w Rumi aż 174. To jednak nie wszystko, ponieważ część mieszkańców radzi sobie z problemem samodzielnie, nie korzystając z żadnych dotacji. Kopciuchy regularnie znikają też z miejskich budynków – tylko w zeszłym roku wymieniono ich dokładnie 20.
Mimo pewnych sukcesów w walce o czyste powietrze pozostaje jeszcze sporo do zrobienia. Według danych pochodzących z Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, na terenie miasta jest jeszcze około 2900 starych kotłów, pieców kaflowych czy trzonów kuchennych (nie licząc kominków, które po spełnieniu określonych warunków mogą być nadal użytkowane).
– Liczby mówią same za siebie – podejmowane przez miasto i mieszkańców działania przynoszą efekty. Cieszę się, że możemy pochwalić się tak dobrymi wynikami w walce o czyste powietrze. Przed nami jednak wciąż wiele pracy, dlatego będziemy kontynuować nasze działania, modernizując źródła ciepła w budynkach publicznych, nadal wspierając mieszkańców w wymianie starych pieców oraz prowadząc intensywne kampanie edukacyjne. Zachęcam wszystkich do udziału w tym procesie, ponieważ tylko wspólnie możemy stworzyć Rumię, w której oddychanie czystym powietrzem będzie codziennością i czystą przyjemnością. Tylko dzięki wspólnym wysiłkom osiągniemy ten cel – podsumowuje Ariel Sinicki, wiceburmistrz Rumi.