Na miejsce wydarzenia można było dotrzeć okolicznościowym pociągiem Transcassubia, kursującym na trasie Kartuzy – Luzino. Ze stacji w Rumi w podróż wyruszyli mieszkańcy miasta wraz z przedstawicielami Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, marszałkiem województwa pomorskiego Mieczysławem Strukiem, sekretarzem miasta Marcinem Kurkowskim oraz członkami Rady Miejskiej Rumi.
Zjazd przyciągnął gości z całego świata, nawet z Nowej Zelandii i Stanów Zjednoczonych, co świadczy o trwałości kaszubskiej tożsamości mimo odległości i upływu czasu. Wśród licznych atrakcji znalazły się armatni wiwat na rozpoczęcie, pokaz fajerwerków oraz rekordowy udział w grze na diabelskich skrzypcach – ponad 500 osób jednocześnie. Wokół rozbrzmiewał język kaszubski, a czarno-złote barwy i symbole, w tym największa flaga na najwyższym przydrożnym maszcie w Polsce, podkreślały dumę z regionalnej kultury.
Marszałek Mieczysław Struk i wojewoda Beata Rutkiewicz w swoich przemówieniach zwrócili uwagę na znaczenie ochrony języka kaszubskiego i pielęgnowania tożsamości.
– To jest bardzo piękna chwila, gdy możemy sobie porozmawiać po kaszubsku, gdzie możemy zwrócić uwagę na naszą tożsamość, na tożsamość Kaszubów. To jest bardzo ważna chwila dla bezpośrednich kontaktów. To jest też chwila, gdy widzimy efekty naszej działalności na rzecz Kaszubów, a w szczególności na rzecz ochrony języka. Dbajmy o język kaszubski, bo od tego zależy nasza tożsamość, od tego zależy utrzymanie Kaszub i ich dalszy rozwój – podkreślił marszałek Struk.
Prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Jan Wyrowiński w przesłaniu do uczestników podkreślił, że zjazdy są okazją do manifestowania dumy z kaszubskiej historii i jedności społeczności, która łączy się w miłości do małej ojczyzny.
Szemud zyskał wyjątkową oprawę – ulice i budynki zdobiły czarno-złote flagi, a na Trasie Kaszubskiej powiewała 26-metrowa flaga, która pozostanie stałym symbolem regionu i wyznacznikiem początkowego odcinka tej drogi. Uroczystość odsłonięcia pierwszej dwujęzycznej tablicy z nazwą Trasa Kaszubska – Kaszëbskô Darga odbyła się tuż przed rozpoczęciem głównych obchodów.
XXVI Światowy Zjazd Kaszubów w Szemudzie to dowód na żywotność i siłę kaszubskiej kultury, która mimo upływu lat i rozproszenia na całym świecie wciąż jednoczy swoich członków w radosnym świętowaniu tradycji i języka. Za rok spotkanie odbędzie się w Gdyni.